Technische realisatie

Om de gecomponeerde soundcapes in de verschillende ruimtes af te spelen zijn er verschillende technische realisaties mogelijk. Uiteindelijk is er een afspeeltoestel nodig dat aan een aantal vereisten dient te voldoen. Het systeem dient in staat te zijn om op een betrouwbare manier op de juiste momenten van de dag de specifieke geluiden af te spelen. Er moet eenvoud in het gebruik zijn, wat slaat op een eenvoudige installatie ter plaatse, op het eenvoudig kunnen aanpassen van het geluidsvolume bij het afspelen en op het eenvoudig kunnen aanpassen van de geluiden die afgespeeld dienen te worden (aanpassingen compositie). Voor dit laatste is er in wezen een toegankelijke en makkelijk te gebruiken software nodig waarin de juiste audiofragmenten geselecteerd kunnen worden en voorzien kunnen worden van de juiste afspeelmomenten. Verder dient het afspeeltoestel een discreet karakter aan te nemen, zodat het de omgeving die de bewoner gewoon is niet verstoort.

Om het afspelen van de compositie te realiseren zijn er een aantal mogelijkheden:

  • Vanuit de gangbare kamerinrichting in WZC is er vaak een omroepsysteem beschikbaar. Dit laat toe om een radiokanaal in de kamer te laten afspelen. In principe kan een realisatie op basis van het omroepsysteem gemaakt worden, waarbij op een centrale plaats een toestel dat de soundscape compositie afspeelt met de juist audiokoppeling op het omroepsysteem wordt aangesloten. Op deze manier zal in alle kamers waar op dit ‘radiostation’ is afgestemd de soundscape te horen zijn. Het nadeel van deze aanpak ligt in het feit dat alle geluiden overal (in alle kamers) dezelfde zijn. Wanneer een bewoner een variant van de soundscape zou vereisen, is dat op deze manier niet mogelijk.
     
  • Vanuit moderne audiotechnologie zijn afspeelsystemen met audiostreaming de dag van vandaag beschikbaar. Dit is een technologie die gebaseerd is op het gebruik van draadloze verbindingen, typisch wifi, waarbij een centrale server de geluiden als audiostream draadloos naar een ontvangsttoestel in de kamer doorstuurt, dat de geluiden daar dan ogenblikkelijk afspeelt. Lokaal kan je dan bv. nog het volume aanpassen, maar om de afspeellijst te veranderen moet dat op de server gebeuren. Om dit te realiseren is er uiteraard een draadloos netwerk in het volledige WZC nodig, dat naast een goede dekking ook voldoende betrouwbaarheid kan garanderen. Naar de toekomst toe zal dat misschien standaard zo worden, maar in de huidige stand is dit niet zo in de meeste WZC. De componenten om deze technologie op te zetten zijn beschikbaar in de high-end audio of domoticamarkt en zijn op die manier doorgaans hoog in aankoopprijs.
     
  • Binnen het project werd een derde weg bewandeld. Door gebruik te maken van embedded Linux computers (RaspBerry Pi) werd een eigen afspeeltoestel ontwikkeld. Dit soort computers is in sterke opmars als cruciale component van IoT devices die meer en meer ingezet worden in verschillende technologiedomeinen. Door een dergelijke computer met extra hardware (audioversterker, luidsprekers en reële tijdsklok) te combineren, ontstond een compact en betrouwbaar afspeeltoestel dat in een discrete behuizing ter beschikking werd gesteld. Het toestel dient enkel in het stopcontact gestoken te worden om de nodige stroomvoorziening te garanderen. In onderstaande figuur is de opstelling ervan geïllustreerd. De afspeellijst is door software lokaal op het toestel te programmeren. Het toestel is ook voorzien van een netwerkverbinding, wat in principe verdere mogelijkheden van gebruik toelaat. Een eerste versie van afspeeltoestel was voorzien van deze netwerkmogelijkheden, maar presteerde veel slechter op het vlak van betrouwbaarheid. Het bestond uit te veel losse onderdelen die ter plaatse bekabeld dienden te worden, en het was niet voorzien van een reële tijdsklok.

Bij het gebruik van het afspeeltoestel in een kamer werd het afspeelvolume telkens ingesteld op een referentieniveau van 60 dBA voor het afspelen van een roze ruis (pink noise). Om deze meting uit te voeren werd een meetpositie genomen die overeen stemde met de typische positie van de bewoner in de ruimte (bv. de zitzetel).